βατραχομυομαχία

Μικρό και εύθυμο έπος σε 300 στίχους, παρωδία της Ιλιάδας του Ομήρου, που αποδόθηκε στον ίδιο τον Όμηρο από τον Στάτιο, τον Φιλόστρατο και άλλους. Το ποίημα ανήκει στην εποχή των Περσικών πολέμων. Θέμα του είναι ο πόλεμος ανάμεσα στους βατράχους ενός έλους και στους γύρω ποντικούς. Ο ποντικός Ψιχάρπαξ (δηλαδή, αυτός που αρπάζει τα ψίχουλα) έχει προσκληθεί από τον βασιλιά των βατράχων Φυσίγναθο (φουσκομάγουλο) να πάει στο σπίτι του καθισμένος στην πλάτη του για να διασκεδάσουν. Ξαφνικά παρουσιάζεται μια νεροφίδα, και ο βάτραχος χώνεται κάτω από το νερό φοβισμένος, αλλά ο ποντικός πνίγεται. Οι ποντικοί θυμώνουν για τον θάνατο του ομόφυλού τους, ετοιμάζουν πόλεμο εναντίον των βατράχων και στέλνουν κήρυκα τον Εμβασίχυτρο (που μπαίνει στις χύτρες). Μετά τα σαλπίσματα των κουνουπιών, αρχίζει η μάχη με πολλούς νεκρούς. Οι θεοί, αρχικά ουδέτεροι, επεμβαίνουν τελικά για να σώσουν τους βατράχους. Ο κεραυνός του Δία δεν φοβίζει τους ποντικούς, που αρνούνται να υποχωρήσουν, και τότε ο Δίας τούς στέλνει ψαλιδοφόρους καρκίνους (καραβίδες), που κόβουν τις ουρές, τα πόδια και τα κεφάλια των ποντικών, με αποτέλεσμα να τραπούν οι υπόλοιποι σε φυγή.

* * *

η (AM βατραχομυομαχία)

μάχη μεταξύ βατράχων και ποντικών, παρωδία του ομηρικού έπους που συγγενεύει με τους μύθους των ζώων.

[ΕΤΥΜΟΛ. < βάτραχος + μυς («ποντικός») + -μαχία < -μάχος < μάχομαι].